Tarih

Misafir

Tarih, araştırma alanı olarak, insan kayıtlarına, yazılı ya da
sözlü kaynaklara dayanır. Tarihi bilgi, geçmişteki olaylara ilişkin
bilinenlerin, tarihe ilişkin güncel düşünce çerçevesiyle yorumlanmasıyla
oluşur.Tarih sebep-sonuç ilişkisi içerir.
Tarih kelimesinin Batı dillerindeki tüm karşılıkları Grekçe istoria, istorien
sözcüğünden gelmektedir. (Latince: his-toria, İtalyanca:
storia, Fransızca: histo-rie, İngilizce:
history, Almanca: Histo-rie). İyonya
lehçesinde bildirme, haber alma yoluyla bilgi edinme anlamlarında
kullanılan kelime, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme
anlamlarının yanı sıra çok daha geniş bir anlam içeriğiyle fizik, coğrafya,
astronomi, bitki ve
hayvan
bilgisi ve hatta giderek doğa bilgisini kapsayacak şekilde
kullanılmıştır.
Tarihi
kaynaklar ve yöntem

Tarihçiler araştırmalarında çok çeşitli kaynaklar kullanırlar. Bu
kaynakların önem sırasına göre belirli bir hiyerarşi içinde sınıflanması
ve yorumlanması tarihçinin temel çalışma yöntemidir. Tarih
sınıflandırmalarında en sık kullanılan üç yöntem şunlardır:

Zamana göre sınıflandırma
Mekana ya da coğrafyaya göre sınıflandırma
Konuya göre sınıflandırma

Kaynakların
kullanımı

Tarih bilimi nesnel verilere, olgulara dayanan bir bilimdir, ancak
nesnelliği bütünüyle yansıtması mümkün değildir. Tarihî çalışmaların
birinci elden kaynaklara, arşiv belgelerine dayalı olması bu
çalışmaların inceledikleri konu üzerine mutlak bilgi verdiği, son sözü
söylediği anlamına gelmez. Bu durumun nedenleri kaynaklara bağlı
(nesnel) ve tarihçiye bağlı nedenler olarak ikiye ayrılabilir:

Arşiv belgeleri her zaman güvenilir bir kaynak teşkil etmez; örneğin
resmi kayıtların henüz kaleme alındıkları sırada gerçekten uzak
bilgiler yansıtmaları olasıdır. Tarihçi bu olasılıkları da göz önünde
bulundurarak kaynaklara karşı eleştirel bir yöntem izler.
Kullanılacak olan belgelerin seçimi, sunuş şekli, tarih çalışmasının
amacı, tarihçinin kişisel siyasi-ideolojik tercihleri, tarihçinin eser
verdiği dönemin siyasi-ideolojik koşulları gibi çeşitli nedenler, tarih
yorumlarına etki eder. Dolayısıyla aynı arşiv belgelerinden yola
çıkılarak farklı tarih yorumlarına ulaşılması olasıdır

Tarih
biliminin geçmişi

Tarih biliminin ilk yazılı kaynakları Sümerler daha sonra Mısır,
Hitit, Çin ve Hint uygarlıklarındaki dini içerikli de olsa bir takım
bilgilere sahip olan belgelerdir. Tarih yönteminin gelişmesine, eski
Yunan uygarlığı'nda yaşayan Heredot ve Thukydides büyük katkılar
yapmışlar. Bu anlayış Büyük Roma İmparatorluğu döneminde Polybos
tarafından devam ettirilmiştir. Ayrıca Çin’de Pan ailesi (M.S. I. yy)
ile Du’yun (732-812)'da tarih bilimine önemli katkılarda
bulunmuşlarıdr.
Avrupa'da Reform ve Rönesans ile birlikte filozofların bilimin
yöntem, amaç ve kavramlar konusundaki fikirleri Tarih bilimini de
etkilemiştir. Voltaire doğa bilimlerinde olduğu gibi tarih biliminde de
yasaların olabileceğini söyler.