Misafir
Misafir
 |  Konu: ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ'NİN DAĞILMASI  C.tesi Mart 20 2010, 00:40 | |
| ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ'NİN DAĞILMASI
1237’de I. Alaeddin Keykubad’ın zehirlenerek öldürülmesi üzerine 16
yaşındaki oğlu II. Gıyaseddin Keyhüsrev tahta geçti. Ancak babası gibi
başarılı olamadı. Zamanının çoğunu sarayda geçiren II. Gıyaseddin
Keyhüsrev, devlet işlerini veziri Saadettin Köpek’e devretti. Özellikle
onun döneminde ortaya çıkan iki önemli olay Anadolu Selçuklu Devleti’ni
dağılma ve parçalanma sürecine soktu. Bu olaylar 1240’daki Baba İshak
Ayaklanması ve 1243’deki Kösedağ Savaşı’dır. Baba İshak
Ayaklanması
1240 yılı başlarında, Baba İshak adı verilen bir
derviş önderliğinde göçebe Türkmenler, Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı
dev bir ayaklanma başlattılar. Baba İshak Konya’daki Anadolu Selçuklu
sultanının ve adamlarının kafir olduğunu söylüyordu ve halkı onlara
karşı isyan etmeye çağırıyordu. Ayaklanma Doğu Anadolu’da başladı ve tüm
ülkeye yayıldı. İsyancı Türkmenler Amasya ve Sivas gibi önemli kentleri
ele geçirdiler. Ayaklanma öylesine büyüktü ki, neredeyse bütün
Türkmenler bu ayaklanmaya katılmışlardı. Hatta, bir ara Sultan II.
Gıyaseddin Keyhüsrev korkarak Konya dışında bir yere kaçtı. Ayaklanmayı
bastırmak üzere gönderilen Selçuklu komutanı Amasya’ya girdi ve Baba
İshak’ı yakalayıp kale burcuna astı. Ama isyanı bastıramadı. Aksine
isyan daha da büyüdü. Sivas’tan gelen yeni isyancılar Amasya’ya gelip bu
komutanı yakalayıp astılar. İsyancı Türkmenler durmaksızın Konya’ya
ilerlediler. Ancak, İsyancılar Kırşehir’in Malya Ovası’nda yeni bir
Selçuklu ordusu ile karşılaştılar. Çocuklar hariç, kadınlı erkekli bütün
isyancı Türkmenler kılıçtan geçirildi ve böylelikle isyan bastırıldı.
İsyan bastırıldı ama Anadolu Selçuklu Devleti’ni fena halde yıpratmış
oldu. Kösedağ Savaşı
Baba İshak ayaklanmasının Anadolu
Selçuklu Devleti’ni iyice zayıflattığını gören Moğollar, fırsat bu
fırsat”deyip Anadolu’yu işgal etmeye karar verdiler. Moğol ordular Doğu
Anadolu’ya girerek önce Erzurum’u işgal ettiler. Daha sonra, Selçuklu
ordusu ve Moğol ordusu Sivas’ın doğusundaki Kösedağ’da karşı karşıya
geldiler. II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in komutasındaki Selçuklu ordusu,
sayıca fazla olmasına rağmen, yanlış savaş taktikleri yüzünden ağır bir
yenilgi aldı.
Moğollar bu zaferden sonra Erzincan, Sivas ve
Kayseri gibi kentleri ele geçirdiler ve yağmaladılar. Sultan II.
Gıyaseddin Keyhüsrev Moğollarla anlaşma yaptı ve her yıl onlara vergi
vermeyi kabul etti. Böylece, Anadolu Selçuklu Devleti Moğollara bağlı
bir devlet haline geldi.
Kösedağ Savaşı’ndan sonra Moğollar
Anadolu’da tam bir baskı kurdular. Koydukları ağır vergiler halkı zor
durumda bıraktı. Moğol baskısının yanı sıra, artan Bizans saldırıları,
siyasal cinayetler, doğal afetler ve salgın hastalıklar devleti büsbütün
sarstı. Anadolu Selçuklu Devleti birkaç kez iki ve üçe bölündü. Anadolu
Selçuklu Devleti’nin Dağılışı ve Yıkılışı
Moğolların baskısının
iyice artması üzerine, Anadolu Selçukluları birkaç başarısız ayaklanma
denemesine giriştiler. Hatta, bu ayaklanmalardan birinde Memlüklü
Sultanı Baybars’tan yardım istediler. Ordusu ile Anadolu’ya gelen
Baybars 1277 yılında Elbistan ovasında Moğolları darmadağın etti. Ancak,
Sultan Baybars’ın ülkesine geri dönmesinden sonra, Moğolların intikamı
acı oldu. Çok sayda insanı acımasızca öldürdüler. Bundan sonra Anadolu
tamamen Moğol egemenliğine girdi. Anadolu’yu atadıkları valilerle
yönettiler. 1308 yılında, son sultan II. Mesud’un ölümünden sonra
Anadolu Selçuklu Devleti yıkıldı.
|
|
Arama
Kayıt Ol
Giriş yap